İş sağlığı: işyeri hekim ve diğer sağlık elemanı yönetmeliğine göre işyeri hekimi ve diğer sağlık elemanı tarafından (20 Temmuz 2013 Tarih ve 28713 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İş Yeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak görevlendirilen Hekim ve Sağlık Personeli tarafından;
İşyerindeki sağlığa zararlı etkenlerin, çalışan sağlığındaki olumsuz etkilerinin saptanması ve tanımlanması amacıyla yapılan çalışmalar İş (Sağlığı ve Güvenliği) Kanunu MADDE 15 – (1) İşveren; a) Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.
İşyeri çalışanlarının kanuni gereklere ve işyeri hekiminin gerekli gördüğü aralıklarla çalışma ortamından kaynaklanabilecek hastalıklara karşı gerekli görülen tetkikler ile erken tanı çalışmaları.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu; Madde 15 1/b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır: 1) İşe girişlerinde. 2) İş değişikliğinde. 3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde. 4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla madde 15 b/ 3 Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır.
Psikososyal riskler, iş yaşamına ilişkin yönetim uygulamalarının ve düzenlemelerinin ortaya çıkardığı
sosyal ve örgütsel olumsuzlukların potansiyel olarak meydana getireceği psikolojik ve fiziksel zararlar şeklinde tanımlanmaktadır.
İşyeri hekimi tarafından yapılacak sağlık gözetimi bu riskler belirlenerek işyerinin psikososyal yönden çalışan için uygun hale getirilmesini amaçlayan çalışmalardır.
İlkyardım hizmetlerinin organize edilmesi:
İşyeri ortamında iş kazalarına karşı alınan tüm önlemler rağmen olası iş kazalarına ilk müdahalenin yapılması profesyonel sağlık ekiplerinin olay yerine gelinceye kadarki dönemde hasta ve yaralının sağlığının korunması kötüleşmesinin önlenmesi için gerekli önlemlerin alınması gerekli ekipman ve sertifikalı ilkyardımcıların bulunmasının organize edilmesi çalışmalarıdır
İş kaza meslek hastalıklar inceleme raporlama
İş kazası ve şüpheli meslek hastalıklarının incelenmesi, kazanın neden-kök analizinin yapılması tekrarlanmasını önlenmesi meslek hastalığı şüpheli çalışanların tanı ve takiplerinin yapılması işyerinde muhtemel meslek hastalığı olanların muayene ve taramalarının yapılması çalışmalarıdır
Erken kontrol muayeneleri
İşe giriş muayenesi yapılan çalışanın, işe uyumunun değerlendirilmesi amacıyla işyeri hekimi tarafından yapılan muayenelerdir.
İstirahat iş kaza/ meslek hastalık sonrası işe dönüş muayeneleri
Herhangi bir nedenle 20 günden daha uzun süre işten ayrı kalan çalışan işe dönüş muayenesi yapılmadan göreve başlatılamaz
İşyeri eklerinin denetimi
WC, lavabo, soyunma odası, duş, mutfak, yemekhane gibi eklerin işyeri hekimi tarafından denetlenmesi eksikliklerin giderilmesi gerekmektedir.
Risk analizi
Risk analiz çalışmaları; iş güvenlik uzmanı, işyeri hekimi, çalışanlar ve destek elemanlarının katılımı ile oluşturulan bir ekip tarafından yapılmalıdır.
İşverene danışmanlık ve rehberlik hizmetleri
Diğer gerekli sağlık konularında işyeri hekimi işverene danışmanlık ve rehberlik yapar.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri kapsamında çalışanların sağlık gözetimi ve çalışma ortamının gözetimi ile ilgili işverene rehberlik yapmak
İşyerinde çalışanların sağlığının geliştirilmesi amacıyla gerekli aktiviteler konusunda işverene tavsiyelerde bulunmak.
İş sağlığı ve güvenliği konusunda yapılacak araştırmalara katılmak, ayrıca işin yürütümünde ergonomik ve psikososyal riskler açısından çalışanların fiziksel ve zihinsel kapasitelerini dikkate alarak iş ile çalışanın uyumunun sağlanması ve çalışma ortamındaki stres faktörlerinden korunmaları için araştırmalar yapmak ve bu araştırma sonuçlarını rehberlik faaliyetlerinde dikkate almak.
Kantin, yemekhane, yatakhane, kreş ve emzirme odaları ile soyunma odaları, duş ve tuvaletler dahil olmak üzere işyeri bina ve eklentilerinin genel hijyen şartlarını sürekli izleyip denetleyerek, çalışanlara yürütülen işin gerektirdiği beslenme ihtiyacının ve uygun içme suyunun sağlanması konularında tavsiyelerde bulunmak.
İşyerinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalıklarının nedenlerinin araştırılması ve tekrarlanmaması için alınacak önlemler konusunda çalışmalar yaparak işverene önerilerde bulunmak.
İşyerinde meydana gelen ancak ölüm ya da yaralanmaya neden olmadığı halde çalışana, ekipmana veya işyerine zarar verme potansiyeli olan olayların nedenlerinin araştırılması konusunda çalışma yapmak ve işverene önerilerde bulunmak.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirmek.